Het nuttige combineren met het aangename
Van de ouderen van 65 jaar en ouder voldoet maar 40% aan de beweegnorm (RIVM, z.d.). Terwijl bewegen bijdraagt aan vitaal en veerkrachtig ouder worden (Bakker & Preller, 2022). Gelukkig komen er steeds meer beweegplekken voor senioren in Nederland, de zogenoemde beweegtuinen. Dat zijn publiek toegankelijke plekken met beweegtoestellen die speciaal zijn ontworpen om senioren te stimuleren tot meer beweging en sociale interactie.
Beweegcoach
Wekelijks wordt er een beweeguur georganiseerd door een beweegcoach, vaak een vrijwilliger die het voortouw neemt. Na de beweegsessie gaan de deelnemers en de beweegcoach geregeld nog even napraten, in ons geval met een kopje koffie en thee. Tijdens deze ‘nabespreking’ komen allerlei zaken op tafel die het welbevinden van de senioren betreffen. Vaak wordt ter plekke een oplossing gevonden voor een probleem dat ter sprake is gekomen.
Zorgpreventie
Behalve dat bewegen bijdraagt aan de sociale en de gezondheidswaarde voor senioren, kan het ook bijdragen aan fysieke kracht wat bijdraagt aan zorgpreventie. Zo belanden jaarlijks 110.000 personen van 65 jaar en ouder op de spoedeisende hulp na een val. Het behandelen van valongevallen bij ouderen kost de Nederlandse zorgverzekering bijna één miljard euro per jaar. Zonder structurele valpreventie verdubbelen deze zorgkosten binnen tien jaar naar 2,4 miljard euro (www.veiligheid.nl). Structureel sporten en bewegen is een van de factoren die moet bijdragen aan valpreventie (Baâdoudi et al., 2024).
Buurtcirkel
Naast de voordelen van bewegen, is een beweegtuin naar onze mening een goede manier om senioren elkaar te laten helpen bij het opzetten van een Buurtcirkel (Buurtcirkel, z.d.) of Voorzorgcirkel (NLZVE, z.d.). De voordelen van de combinatie is dat er een lagere drempel is: Bewegen voelt minder bedreigend dan direct praten over zorgen en fysieke activiteit ontspant en opent gesprekken. De beweegcoach kan ervoor zorgen dat mensen elkaar vinden en ruimte bieden aan mensen om meer naar elkaar om te kijken. Zo zorgt gezamenlijk bewegen voor verbinding.
De combinatie van bewegen en zorgcirkels biedt specifieke voordelen. Ten eerste vormt beweging een lagere drempel dan directe gesprekken over zorgbehoeften. Ten tweede ontstaan er tijdens en na fysieke activiteit natuurlijke gespreksmomenten waarin deelnemers opener communiceren. Ten derde wordt een holistische benadering gerealiseerd die zowel fysieke als sociale en emotionele welzijn adresseert. Ten slotte draagt gezamenlijk bewegen bij aan vertrouwensopbouw tussen deelnemers.
Bronnen
Baâdoudi, F., de Bekker, A., van der Heide, J., Reckman, P., & Lemmens, L. (2024). Monitor Valpreventie. Stand van zaken ketenaanpak Valpreventie in 2023 en eerste half jaar 2024. https://doi.org/10.21945/RIVM-2024-0112
Bakker, R., & Preller, L. (2022, oktober 12). Waarom is voldoende bewegen belangrijk voor 65-plussers? – Allesoversport.nl. https://www.allesoversport.nl/thema/gezonde-leefstijl/waarom-is-voldoende-bewegen-belangrijk-voor-65-plussers/
Buurtcirkel. (z.d.). Buurtcirkel. Geraadpleegd 8 juli 2025, van https://buurtcirkel.nl/
NLZVE. (z.d.). Nederland Zorgt voor Elkaar | NLZVE. Geraadpleegd 6 juli 2025, van https://www.nlzve.nl/default.aspx
RIVM. (z.d.). Ouderen: bewegen | Sport en bewegen in cijfers. Geraadpleegd 6 juli 2025, van https://www.sportenbewegenincijfers.nl/verdiepend-onderzoek/themapaginas/ouderen/bewegen#beweeg